ژل رویال یک فرآورده طبیعی تولید شده توسط زنبور عسل است که خواص زیادی دارد، اما آیا ممکن است برای برخی افراد مضر باشد؟ آیا شرایطی وجود دارد که دوری از مصرف آن بهتر از استفاده این ژل باشد؟ اگر جواب مثبت است؛ عوارض جانبی ژل رویال چیست؟
واقعیت این است که هیچ محصولی در دنیا وجود ندارد که برای همه افراد بی‌خطر باشد؛ به جز آب که مایه حیات است، احتمال واکنش‌های آلرژیک و بروز عوارض جانبی در استفاده از هر ماده‌ای وجود دارد. اما این عوارض دقیقاً چه هستند و چه کسانی نباید اقدام به خرید ژل رویال کنند؟ در ادامه این مقاله، این موضوع را به‌طور کامل بررسی خواهیم کرد.
عوارض ژل رویال چیست؟
ژل رویال برای بیشتر افراد بدون عوارض بوده و مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما این به معنای عدم وجود هیچگونه عوارض جانبی نیست. از آنجا که ژل رویال یکی از محصولات زنبور عسل است، افرادی که به نیش زنبور، گرده گل یا سایر مواد حساسیت‌زا واکنش نشان می‌دهند، باید در مصرف آن احتیاط کنند. همچنین، احتمال وجود آلاینده‌های محیطی مانند سموم دفع آفات در ترکیبات این ماده می‌تواند واکنش‌های آلرژیک را تشدید کند. برخی از مهم‌ترین عوارض جانبی ژل رویال شامل موارد زیر است:
اسپاسم برونش
این مشکل زمانی رخ می‌دهد که عضلات اطراف مجاری هوایی دچار انقباض شده و باعث باریک شدن مسیر تنفس شوند. در نتیجه، ورود و خروج هوا به ریه‌ها دشوار شده و علائمی مانند خس‌خس سینه، تنگی قفسه سینه و مشکلات تنفسی بروز پیدا می‌کند. این وضعیت برای افراد مبتلا به آسم یا آلرژی می‌تواند خطرناک باشد و نیاز به توجه ویژه دارد. مصرف ژل رویال تا دوز روزانه ۴.۸ گرم به مدت یک سال ایمن تلقی می‌شود، مگر اینکه فرد دچار آسم یا حساسیت‌های شدید باشد.
تشدید علائم آسم
مصرف بیش از حد ژل رویال در افرادی که زمینه ابتلا به آسم دارند یا از این بیماری رنج می‌برند، می‌تواند علائم آن را تشدید کند. این افراد باید با احتیاط این محصول را مصرف کنند، حتی اگر از برندهای با کیفیت آن استفاده کنند.
واکنش‌های آلرژیک
یکی از شایع‌ترین عوارض جانبی ژل رویال، واکنش‌های آلرژیک است که می‌تواند از یک گرفتگی خفیف بینی تا یک واکنش آلرژیک شدید مانند آنافیلاکسی را شامل شود. آنافیلاکسی نوعی حساسیت حاد و خطرناک است که می‌تواند باعث افت شدید فشار خون، مشکلات تنفسی و حتی شوک شود. این واکنش ممکن است به دلیل حساسیت فرد به خود ژل رویال یا ترکیبات اضافی مانند گرده گل باشد.
علائم آلرژی به ژل رویال شامل تنگی نفس، خس‌خس سینه، کهیر، ضربان قلب سریع، سرگیجه و تورم در صورت، گلو یا زبان است. بی‌توجهی به این نشانه‌ها می‌تواند خطرناک باشد و در موارد شدید، زندگی فرد را به خطر بیندازد.
درماتیت تماسی و اگزما
درماتیت تماسی نوعی التهاب پوستی است که در اثر تماس با مواد خارجی و واکنش آلرژیک ایجاد می‌شود. اگزما نیز یک مشکل پوستی است که با علائمی مانند خارش و قرمزی همراه است. افرادی که از ژل رویال برای ترمیم زخم‌ها استفاده کرده و آن را مستقیماً روی پوست خود قرار می‌دهند، ممکن است با این عوارض جانبی ژل رویال مواجه شوند. با وجود این عوارض جانبی، نباید از خواص ژل رویال برای پوست غافل شد. همچنین، مصرف خوراکی ژل رویال در برخی افراد باعث خارش و اگزما می‌شود که در این صورت باید مصرف آن را متوقف کرده و در صورت لزوم از داروهای تجویزشده توسط پزشک استفاده کنند.
مشکلات گوارشی
در موارد بسیار نادر، مصرف ژل رویال ممکن است باعث ناراحتی‌های گوارشی مانند معده درد، حالت تهوع و حتی اسهال خونی شود. در چنین شرایطی، توصیه می‌شود فرد سریعاً به پزشک مراجعه کند. البته احتمال بروز این دسته از عوارض جانبی ژل رویال بسیار کم است.
افت فشار خون
ژل رویال به طور طبیعی باعث کاهش فشار خون می‌شود. اگر فردی که فشار خون پایینی دارد از این محصول استفاده کند، ممکن است دچار افت شدید فشار و عوارض ناشی از آن شود. همچنین، افرادی که داروهای کاهش دهنده فشار خون مصرف می‌کنند، باید با احتیاط از این فرآورده استفاده نمایند.
تشدید علائم سرطان سینه
اگر چه ژل رویال به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌ها، خاصیت ضدسرطانی دارد، اما برخی ترکیبات آن دارای اثرات استروژنی ضعیف هستند که می‌توانند رشد سرطان سینه را تحریک کنند. بنابراین، افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، باید با توجه به عوارض جانبی ژل رویال، از مصرف این ژل و محصولات مرتبط با آن خودداری کنند.
سرگیجه
به دلیل تأثیر ژل رویال بر کاهش فشار خون، مصرف آن ممکن است باعث سرگیجه شود، به ویژه اگر فرد دوز بالاتری از مقدار توصیه شده را استفاده کند.
تحریک چشم
با اینکه ژل رویال می‌تواند برای بهبود خشکی چشم و تقویت بینایی مفید باشد، برخی افراد پس از مصرف آن دچار قرمزی، خارش و پف چشم می‌شوند. در چنین مواقعی، شستن چشم‌ها با آب سرد برای چند بار در روز می‌تواند مؤثر باشد.
علائم عوارض ژل رویال
علائمی که نشان‌دهنده واکنش بدن به ژل رویال هستند، در چهار گروه پوستی، تنفسی، گوارشی و عمومی طبقه‌بندی می‌شوند. این عوارض جانبی ژل رویال عبارتند از:
علائم پوستی:
- قرمزی و التهاب پوست
- خارش شدید
- کهیر
- ایجاد دانه‌های قرمز روی پوست
- اگزما
- التهاب و درماتیت تماسی پوست
علائم تنفسی:
- تنگی نفس
- واکنش آلرژیک شدید (آنافیلاکسی)
- اسپاسم برونشی
علائم گوارشی:
- دل پیچه
- دل درد
- احساس تهوع
- اسهال یا یبوست
علائم عمومی:
- افزایش ضربان قلب
- افت فشار خون
- سرگیجه و ضعف
در صورت مشاهده این علائم پس از مصرف ژل رویال، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. این نشانه‌های عوارض جانبی ژل رویال ممکن است ناشی از آنافیلاکسی باشند که یک واکنش آلرژیک شدید است که می‌تواند منجر به بیهوشی، شوک، اختلال در عملکرد قلب و ریه یا حتی کما شود.
تداخلات دارویی ژل رویال
از جمله عوارض جانبی ژل رویال اینست که امکان دارد موجب کندی انعقاد خون شده و تأثیر داروهای رقیق‌کننده خون مانند وارفارین را افزایش دهد، که این امر می‌تواند خطر کبودی و خونریزی را بالا ببرد. اگر ژل رویال را به‌طور منظم مصرف می‌کنید، بهتر است حداقل دو هفته پیش از تاریخ جراحی، مصرف آن را متوقف کنید تا از خونریزی بیش از حد جلوگیری شود.
همچنین، این ماده می‌تواند با داروهای ضد فشار خون تداخل داشته و منجر به افت شدید فشار خون شود. بنابراین، افرادی که از این داروها استفاده می‌کنند، باید پیش از مصرف ژل رویال با پزشک خود مشورت کنند.
در صورتی که قصد مصرف ژل رویال را دارید، حتماً فهرستی از داروهایی که مصرف می‌کنید، چه داروهای تجویزی و چه بدون نسخه، به پزشک ارائه دهید تا از هرگونه عوارض احتمالی جلوگیری کنید.
چنانچه باردار یا شیرده هستید، قبل از استفاده از ژل رویال، حتماً با متخصص زنان مشورت کنید.
مواد حساسیت زای ژل رویال
برخی افراد امکان دارد پس از مصرف ژل رویال واکنش‌های آلرژیک نشان دهند. این حساسیت معمولاً به دلیل وجود دو نوع پروتئین خاص در ترکیب اصلی ژل رویال ایجاد می‌شود، اما گرده‌های گل موجود در آن یا برخی مواد افزودنی نیز می‌توانند عامل بروز حساسیت باشند. در برخی موارد، مصرف ژل رویال باعث واکنش‌های شدیدی مانند آنافیلاکسی، تنگی نفس و حملات آسم شده است. همچنین، علائمی مانند درماتیت پوستی، افت فشار خون و مشکلات گوارشی نیز گزارش شده است.
طبق پژوهشی که توسط رزمیلا ام. و همکارانش در مرکز تحقیقات آلرژی و ایمنی‌شناسی کوالالامپور مالزی انجام شده، پروتئین‌های خاصی به نام MRJ-1 و MRJ-2 از مهم‌ترین مواد عامل ایجاد حساسیت در ژل رویال هستند.
اگر به آلرژی‌های شدید مبتلا هستید، سابقه آسم دارید یا به گرده گل حساسیت نشان می‌دهید، احتمال واکنش بدن شما به ژل رویال هم وجود دارد. پس بهتر است قبل از مصرف، آزمایش‌های لازم را انجام دهید.
برای جلوگیری از عوارض جانبی ژل رویال، بهتر است مصرف این ژل را با مقدار کم شروع کنید و در صورت عدم بروز واکنش آلرژیک، به مرور میزان آن را افزایش دهید.
چه کسانی نباید ژل رویال مصرف کنند؟
برخی افراد به دلیل شرایط خاص سلامتی یا حساسیت‌های بدنی، بیشتر از دیگران در معرض عوارض ژل رویال قرار می‌گیرند. به‌طور کلی، کسانی که آسم دارند یا به نیش زنبور و گرده گل حساس هستند، بیشتر احتمال دارد دچار واکنش‌های آلرژیک شوند.
با اینکه ژل رویال خواص زیادی دارد، اما با توجه به عوارض جانبی ژل رویال به گروه‌های زیر توصیه می‌شود از آن استفاده نکنند:
- افرادی که به گیاهان دارویی حساسیت دارند
- کسانی که مشکلات تنفسی مانند آسم دارند
- افرادی که از داروهای خاص استفاده می‌کنند
- زنان باردار و شیرده
- کودکان زیر دو سال
آیا رویال ژلی ممکن است باعث مرگ شود؟
کسانی که به محصولات حاوی عسل حساسیت دارند، باید حتماً عوارض جانبی ژل رویال را در نظر بگیرند چرا که احتمال بیشتری دارد پس از مصرف ژل رویال نیز دچار واکنش‌های آلرژیک شوند. در موارد شدید، این حساسیت می‌تواند به آنافیلاکسی منجر شود که با علائمی مانند ضعف شدید و غش همراه است. اگر فرد در این شرایط به موقع تحت مراقبت پزشکی قرار نگیرد، احتمال خطر مرگ وجود دارد. البته، این وضعیت بسیار نادر است و کم اتفاق می‌افتد.
چگونه متوجه شویم که به ژل رویال حساسیت داریم؟
حساسیت به برخی مواد امکان دارد نشان‌دهنده واکنش آلرژیک نسبت به ژل رویال نیز باشد. برای مثال، افرادی که نسبت به گرده گل حساس هستند، احتمال بیشتری دارد که پس از مصرف این ژل عوارض جانبی ژل رویال را تجربه کنند.
همچنین، کسانی که به برخی از مواد غذایی یا محرک‌های استنشاقی واکنش نشان می‌دهند، ممکن است پس از مصرف ژل رویال نیز علائم آلرژیک را تجربه کنند. افرادی که به آسم مبتلا هستند، بیشتر از دیگران در معرض حساسیت به این ژل طبیعی قرار دارند و در صورت مصرف آن ممکن است با مشکلات تنفسی روبرو شوند.
توجه داشته باشید که گاهی ممکن است فرد هیچ نوع حساسیت شناخته‌شده‌ای نداشته باشد، اما پس از مصرف ژل رویال دچار تنگی نفس، خارش در نقاط مختلف بدن، التهاب پوستی، اسهال یا اسپاسم‌های برونشی شود.
هشدارهای مصرف ژل رویال
برای پیشگیری از عوارض جانبی ژل رویال، هنگام استفاده از ژل رویال، موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- کودکان: مصرف خوراکی ژل رویال برای کودکان بالای ۶ ماه بی‌خطر است، اما همانند بزرگسالان، ممکن است عوارضی ایجاد کند. بنابراین، بدون مشورت پزشک نباید در رژیم غذایی کودکان گنجانده شود.
- دوران بارداری و شیردهی: اطلاعات کافی و دقیقی درباره ایمنی ژل رویال در این دوران وجود ندارد. برای اطمینان، بهتر است از مصرف آن پرهیز کنید.
- آسم و آلرژی: اگر به فرآورده‌های زنبور عسل حساسیت دارید یا به آسم مبتلا هستند، از مصرف رویال ژل خودداری کنید، زیرا احتمال دارد واکنش‌های شدیدی ایجاد کند که در برخی موارد حتی مرگ‌آور باشد.
- التهابات پوستی (درماتیت): مصرف ژل رویال ممکن است باعث تشدید علائم درماتیت شود و وضعیت پوست را وخیم‌تر کند.
ژل رویال کی فاسد می شود؟
ژل رویال باید در محیط خنک، مانند یخچال، نگهداری شود، زیرا در دمای اتاق بیش از دو ساعت سالم نمی‌ماند و کیفیت خود را از دست می‌دهد و مصرف آن عوارض جانبی ژل رویال را در پی خواهد داشت.
اگر این ماده دچار فساد شود، علایم زیر را خواهد داشت:
- تغییر رنگ
- بوی نامطبوع ناشی از فاسد شدن
درمان حساسیت به ژل رویال
اگر پس از مصرف ژل رویال دچار حساسیت شدید، اولین و مهم‌ترین اقدام، متوقف کردن فوری مصرف آن است. در موارد خفیف، علائمی مانند خارش یا التهاب پوستی را می‌توان با کرم‌های ضد حساسیت یا داروهای آنتی‌هیستامین کنترل کرد.
اما اگر با واکنش‌های آلرژیک شدیدتری مثل تنگی نفس، ورم صورت و گلو یا مشکلات گوارشی مواجه شدید، سریعاً به پزشک مراجعه کنید. در شرایط اورژانسی، مانند آنافیلاکسی، تزریق فوری اپی‌نفرین (آدرنالین) و تماس با اورژانس بهترین کار است.
برای جلوگیری از این مشکلات، بهتر است از مصرف خودسرانه و بدون مشورت پزشک این ژل خودداری کنید تا احتمال بروز عوارض جانبی ژل رویال و واکنش‌های آلرژیک به حداقل برسد.
کلام پایانی
در این مطلب تلاش کردیم یک بررسی کامل و جامع از عوارض جانبی ژل رویال داشته باشیم. همانطور که گفتیم، با وجود ارزش غذایی بالا و فواید فراوان، این ماده می‌تواند برای برخی افراد مشکلات و خطراتی ایجاد کند، بنابراین توجه به نکات ایمنی هنگام مصرف آن ضروری است.
برای آگاهی بیشتر درباره عوارض جانبی ژل رویال، شیوه صحیح مصرف و توصیه‌های مرتبط، این مقاله را به‌طور کامل و دقیق مطالعه کنید و سپس در صورت اطمینان، ژل رویال را در برنامه‌ی غذایی خود قرار دهید.
مجموعه عسل هانزا با افتخار با کیفیت‌ترین ژل رویال بازار ایران را در اختیار شما قرار می‌دهد. برای دریافت اطلاعات بیشتر و مشاوره با کارشناسان، همین حالا با ما تماس بگیرید.